Specialisten Dr Fierens

Dr Hugues Fierens, dermatoloog, en Stéphanie Tomasovic, verpleegster: “Dankzij onze samenwerking kunnen we patiënten en hun behandelingstraject globaler begeleiden”

Dat dermatologen moeten jongleren met de tijd die ze per patiënt beschikbaar hebben, weet iedereen. Nochtans worden ze vaak geconfronteerd met complexe aandoeningen en behandelingen die een persoonlijkere aanpak vereisen. Om dat probleem op te lossen werkt dokter Fierens, hoofd dermatologie van de Kliniek Sint-Jan in Brussel, sinds het najaar van 2022 samen met verpleegster Stéphanie Tomasovic. Zodra de diagnose is gesteld, staat zij in voor de zorg en opvolging van heel wat van de psoriasispatiënten.

Dr. Fierens, u nam enige tijd geleden het initiatief om deze samenwerking op te zetten. Vanwaar dit idee?

Dr. Fierens: Ik liep al geruime tijd rond met dit project, geïnspireerd door het voorbeeld van wat bijvoorbeeld in het Universitair Ziekenhuis Gent gebeurt. Daar worden patiënten niet alleen gevolgd door een arts, maar kunnen ze ook rekenen op de steun van een specifieke verpleegkundige die wat meer tijd heeft en vaak dichter bij de patiënten staat. Pas met de komst van Stéphanie vorig jaar kon ik mijn project verwezenlijken. De relationele factor speelt een essentiële rol: je moet je op je gemak voelen om met de ervaring van de patiënt om te gaan. Ik had dus iemand nodig die openstond voor dit soort globale, persoonlijke benadering en bereid was te investeren in dit meer relationele aspect.

Hoe gaat dat concreet in zijn werk?

Dr Fierens: Er zijn verschillende vormen en gradaties van psoriasis die niet allemaal even complex zijn. Er is dan ook een triage (selectie, nvdr) van de patiënten voor de eerste raadpleging. Bij ernstigere psoriasis, en als Stéphanie beschikbaar is, stel ik de patiënten aan haar voor en volgt ze het eerste bezoek mee.

Stéphanie Tomasovic: Daarna neem ik het over als hun referentieverpleegster, als hun contactpersoon. Allereerst leg ik hun behandeling en eventuele bijwerkingen uit. Ik probeer ook vooroordelen te ontkrachten, vooral aan het begin van de behandeling. Te veel mensen denken bijvoorbeeld nog steeds dat psoriasis besmettelijk is. Indien nodig plan ik de verschillende afspraken en volg ze op, ook de röntgenfoto's van de borst en de bloedonderzoeken. Ook check ik de resultaten. Ingeval van comorbiditeiten (d.w.z. de aanwezigheid van andere aandoeningen die vaak tegelijk voorkomen met psoriasis, nvdr), raad ik de patiënten aan een afspraak te maken met de andere specialisten (reumatologen, cardiologen, enz.). Voor de rest beantwoord ik alle vragen en probeer ik hen gerust te stellen als dat nodig is. Dat is echt belangrijk voor patiënten, net als de wetenschap, dat ik beschikbaar ben als ze me nodig hebben. De stap om contact met mij op te nemen lijkt minder groot dan die om contact op te nemen met de arts.

Dr Fierens: Los van de therapeutische rol betreffende de behandeling en de manier waarop die toegediend of genomen moet worden, kunnen we dankzij ons werk in tandem beter naar onze patiënten luisteren.

Helpt deze aanpak u ook om naar de levensstijl van jullie patiënten te kijken?

Stéphanie Tomasovic: Aan het begin van de behandeling proberen we patiënten bewust te maken van de impact die bepaalde (slechte) gewoonten zoals alcohol en roken kunnen hebben, maar we zijn er niet om mensen te dwingen om te veranderen. Sterker nog, ze zijn daar niet per se klaar voor: vaak is de eerste reden dat ze bij ons komen de blik van andere mensen, dus ze willen in de eerste plaats een behandeling die de symptomen laat verdwijnen.

Dr. Fierens: En vandaag beschikken we over zeer doeltreffende behandelingen waarmee we de symptomen van psoriasis kunnen aanpakken en de huid weer gaaf krijgen, los van andere aanpassingen aan hun levensstijl. Dat is een enorm voordeel, maar het kan ook een probleem zijn.

Hoezo?

Dr. Fierens: Psoriasis is een immuunziekte die soms gepaard gaat met al dan niet ernstige comorbiditeiten. Omdat de behandeling zo goed werkt, kan het zijn dat patiënten minder gemotiveerd zijn om iets aan hun levensstijl te doen en bijvoorbeeld af te vallen. Dat is een hele uitdaging.

Uw patiënten komen van overal en soms van erg ver. Wat is de grootste moeilijkheid waarmee u te maken krijgt?

Stéphanie Tomasovic: We zijn inderdaad heel toegankelijk en het meest complexe onderdeel van onze missie is het administratieve luik van de behandeling, net zoals de vereiste nauwgezetheid bij het volgen van de behandeling. Ik heb ondervonden dat het beter werkt als ik een geschreven of visueel hulpmiddel heb. Daarom heb ik er zelf eentje gemaakt en op papier gezet: dat overhandig ik aan elke patiënt. Door visueel toe te lichten vermijd ik onder andere ook de taalbarrière.

Dr. Fierens: Dankzij deze kleine brochures met uitleg over de behandelingen die Stéphanie gemaakt heeft en het behandelingsboekje, waarin de afspraken genoteerd worden, voelen patiënten zich beter gevolgd en gerustgesteld.

Wat is de volgende stap in dit project?

Dr. Fierens: Natuurlijk zouden we meer willen doen, maar we moeten roeien met de riemen die we hebben. We hopen dat ons voorbeeld inspirerend werkt en navolging krijgt.

Wat voor feedback krijgt u van de patiënten?

Stéphanie Tomasovic: Ze zijn erg tevreden. Onze tandem is heel complementair: hij bestaat uit een man en een vrouw, een arts en een verpleegkundige, wat betekent dat we de meeste mensen kunnen helpen, omdat we niet zitten met beperkingen inzake gender, status, diversiteit, enz.

Dr. Fierens: Ook voor ons is het een positieve manier van werken: we kunnen op elkaar rekenen, we vullen elkaar aan en we praten met elkaar. Het is een win-winsituatie.