Dermatologen zijn meer dan alleen specialisten die de beste behandeling voor hun patiënten voorschrijven. Vaak dragen ze ook bij tot de ondersteuning van de motivatie die nodig is om psoriasis in zijn geheel aan te pakken. Daar komt meer bij kijken dan enkel de juiste medicatie selecteren; het heeft ook te maken met stress en levensstijl, aldus dokter Françoise Guiot, dermatoloog en oprichtster van het Centre médical Saint-Georges in Grez-Doiceau.
Ja. Ik ben dermatoloog geworden vanuit mijn persoonlijke ervaring. Al op heel jonge leeftijd had ik zoveel huidproblemen dat je er een dermatologische atlas had kunnen van maken. Dat heeft me gesensibiliseerd voor de impact van psoriasis. Gelukkig voor mij lijd ik aan een lichte vorm en zitten mijn plekken op plaatsen die niet opvallen, maar ik heb dus veel begrip voor deze aandoening en haar opstoten. Bij mij is de ernst van de plekken de perfecte barometer voor mijn stressniveau.
Psoriasis is een aandoening waarnaar gelukkig heel veel onderzoek gevoerd wordt. Er bestaan meerdere behandelingen en die worden steeds beter. Ik heb al die evoluties nauw opgevolgd: de waaier van mogelijke therapieën is de afgelopen twintig jaar aanzienlijk uitgebreid.
In de meeste gevallen hebben de patiënten die voor het
eerst komen al een idee van wat ze hebben, ook al zijn er
uitzonderingen. Vaak komen ze hier terecht na een lange
lijdensweg; sommigen zijn bijgevolg behoorlijk wanhopig.
Tijdens die eerste raadpleging neem ik de tijd om de historiek
van hun psoriasis na te gaan en zoek ik uit of hij
gepaard gaat met andere aandoeningen,
zoals hart- en vaatziekten, artritis,
enzovoort. Ik analyseer welke behandelingen
ze al gehad hebben en met welk
resultaat. En ik probeer een timing op
te stellen, met het oog op eventuele
biotherapieën in de toekomst. Om daarvoor
in aanmerking te komen moeten
we immers over nauwkeurige data beschikken.
Vervolgens leg ik de etappes van het
behandelingstraject uit: lokale behandelingen,
lichttherapie, systemische
behandelingen en biologicals. Ik geef ook uitleg over de
ontstekingsmechanismen en -reacties, waarbij ik aan de
patiënten toelicht hoe ze op verschillende niveaus van dat
proces kunnen ingrijpen. Vaak horen ze voor het eerst dat
ze ook zelf iets kunnen doen, meer bepaald door hun levensstijl
aan te passen. De huid huilt de tranen die de ogen
niet kunnen plengen, zeg ik vaak.
Dat je om te beginnen moet proberen je innerlijke stress te verlichten. Op die manier kun je ook je uiterlijke symptomen verlichten. Stress speelt echt een belangrijke rol in het uitbreken van psoriasis. Ook de levensstijl kan een aanzienlijke impact hebben: alcoholconsumptie, voeding, gewicht. Zonder ze onder druk te zetten, vertel ik de patiënten dat ze moeten proberen bepaalde goede gewoonten die hen niet te veel moeite kosten moeten aankweken en dat ze andere beter afbouwen. Soms stuur ik ze naar een diëtist, maar het feit dat ze een dieet zouden moeten volgen, schrikt velen af. Je moet als arts dan ook de nodige empathie aan de dag kunnen leggen.
Ik gebruik een gesprekstechniek die gebaseerd is op sleutelwoorden
en herformuleringen van wat mensen zeggen.
Tegelijk moedig ik ze aan om naar zichzelf te kijken in
de toekomst. Dat kan een belangrijke troef zijn om hun
motivatie te ondersteunen. Ik vraag mijn patiënten bijvoorbeeld
naar hun dierbaarste verlangen dat onmogelijk
gemaakt wordt door psoriasis. De antwoorden zijn zeer
verschillend, maar ik schrijf hun een behandeling voor en
ik prik een termijn in de nabije toekomst. Zo kunnen ze
naar die datum toeleven. We bepalen doelstellingen en die
vormen de motor van hun motivatie.
In dat verband lijkt het me belangrijk dat het behandelingstraject
goed uitgelegd wordt, net zoals de terugbetalingsvoorwaarden
van de verschillende psoriasistherapieën,
zowel aan de patiënten als aan de artsen. Dat kan
een kostbare hulp zijn voor de specialisten en kan veel tijd
besparen.
Verlies de moed niet: er is zeker een oplossing voor je probleem
en dat is niet noodzakelijk voor iedereen dezelfde.
Richt je tot iemand die de moeite doet om voor jou de beste
oplossing te zoeken. Aarzel niet om een tweede mening te
vragen.
En zorg goed voor jezelf. Bepaalde voedingsmiddelen versterken
de ontstekingsreacties. Dat geldt bijvoorbeeld
voor alle snelle suikers en bij bepaalde mensen voor gluten.
Als je daar gevoelig voor bent, kun je die beter niet of
zo weinig mogelijk eten.
In het kader van een holistische aanpak kunnen nutritherapieën
een waardevolle rol spelen. Het is echter niet de
bedoeling patiënten massa’s pillen en supplementen te
laten nemen, wel om hun gezondheid en hun lichaam als
een geheel te bekijken. Dermatologen moeten niet enkel
naar de huid kijken. Ik sta dan ook open voor alle alternatieve
behandelingen, op voorwaarde dat de patiënt er baat
bij heeft en dat ze hem geen enorme sommen kosten.
Pso & PsA als systeemziekten
Pso en comorbiditeiten
Professor en gespecialiseerd verpleegkundige