Dr. Roquet & Vanden Berghe

Psoriasis artritis: een tijdige diagnose voorkomt blijvende gewrichtsschade

Arthrite psoriasis : un diagnostic rapide prévient des lésions articulaires permanentes

Psoriasis en artritis komen als ontstekingsziekten vaak samen voor. Dr. Pierre-Paul Roquet-Gravy en Dr. Marc Vanden Berghe, respectievelijk hoofd dermatologie en hoofd reumatologie van het Grand Hôpital van Charleroi, benadrukken hoe belangrijk het is patiënten nauwgezet te onderzoeken om zo vroeg mogelijk een diagnose te stellen.

Volgens statistieken heeft bijna een op de drie psoriasispatiënten artritis. Heeft u veel gemeenschappelijke patiënten?

Dr. Pierre-Paul Roquet-Gravy: Inderdaad. Psoriasis artritis is een van de meest voorkomende comorbiditeiten van psoriasis, wat eenvoudig uitgedrukt betekent dat de twee ziekten vaak samen voorkomen. Als ik patiënten met huidklachten die op psoriasis wijzen op mijn raadpleging krijg, stel ik ze systematisch een aantal gedetailleerde vragen om te bepalen of er ook sprake kan zijn van artritis.

Dr. Marc Vanden Berghe: Patiënten met psoriasis artritis komen naar hier na doorverwijzing door de dermatoloog of rechtstreeks, omdat ze gewrichtsklachten hebben die vaak de vingers en voeten betreffen. Ook andere gewrichten zoals de heupen, knieën en wervelkolom kunnen aangetast zijn. Naast pijn hebben patiënten vaak last van gezwollen of rode gewrichten, ochtendstijfheid die verdwijnt bij beweging en vermoeidheid.

Psoriasis artritis is een van de moeilijkst op te sporen reumatische aandoeningen omdat de ziekte zich op zoveel verschillende manieren kan aandienen. Sommige mensen hebben maar last van één pijnlijk gewricht, terwijl anderen er meerdere hebben. De anamnese – zoals het gedetailleerde onderzoek om een precieze en juiste diagnose te stellen genoemd wordt - is daarom erg belangrijk. Ik neem altijd ruim de tijd om elke patiënt uitgebreid te onderzoeken en te ondervragen.

Als u vaststelt dat een patiënt psoriasis artritis heeft, waaruit bestaat de behandeling dan?

Dr. Roquet-Gravy: De keuze van de behandeling voor patiënten met gewrichtsschade wordt gemaakt in overleg met de reumatoloog. In hun geval komt het er in de eerste plaats op aan om de evolutie en verergering van de schade aan de gewrichten te stoppen.

Dr. Vanden Bergh: Inderdaad. De reumatoloog zal proberen de ziekte onder controle te krijgen om letsels te voorkomen, want artritis beschadigt het kraakbeen. Als het niet behandeld wordt, zal de patiënt op termijn het gewricht niet meer kunnen gebruiken. Dat kan zijn of haar mobiliteit bemoeilijken.

Belangrijk om te weten is dat in sommige gevallen de behandelingen voor psoriasis en de variant met artritis enigszins kunnen verschillen. In de reumatologie gebruiken we vaak gecombineerde therapieën, d.w.z. een klassieke basisbehandeling samen met een biologische behandeling op maat van de individuele patiënt. Welke vorm we precies voorschrijven, bepalen we op basis van de specifieke symptomen van de patiënt.

U hamert erop dat de behandeling genoeg tijd moet krijgen om te zien of ze aanslaat.

Dr. Vanden Bergh: Ja, bij artritispatiënten duurt het een bepaald aantal weken voordat je het effect van een behandeling goed kunt beoordelen. Bij dermatologie kan deze periode korter zijn. Het is belangrijk om daar rekening mee te houden.

Zodra de diagnose gesteld en de behandeling gestart is, zal de opvolging ook een beetje anders zijn.

Dr. Vanden Bergh: In het begin komt een artritispatiënt elke maand naar de raadpleging, maar zodra hij of zij gestabiliseerd is, zien we hem of haar elke drie tot vier maanden terug. Gedurende deze hele periode is het essentieel om nauwgezette controles uit te voeren, met de bedoeling te bepalen of de patiënt de voorgeschreven behandeling goed verdraagt. Bij elke consultatie onderzoek ik mijn patiënten daarom van top tot teen en trek ik bloed. Voorzichtigheid is immers geboden, zodat we gepast en snel kunnen reageren als er zich eventueel bijwerkingen voordoen.

Dr. Roquet-Gravy: Bovendien, en dit geldt voor alle psoriasispatiënten, is het belangrijk om rekening te houden met hun hele persoon en niet alleen met de aandoening: je moet kijken naar hun leeftijd, hun situatie, hun plannen en verwachtingen. Als de patiënt bijvoorbeeld een jonge vrouw is die op korte termijn zwanger wil worden, kiezen we een behandeling die ze kan voortzetten tijdens een eventuele zwangerschap.

Dr. Vanden Bergh: De ziekte hoort thuis in de categorie van de auto-inflammatoire aandoeningen, wat betekent dat het immuunsysteem in overdrive gaat. De manier waarop ze tot uiting komt, kan in de loop van een leven bij dezelfde persoon veranderen. In zulke gevallen moeten we de behandeling natuurlijk aanpassen. Hiervoor hebben we al een hele reeks hulpmiddelen tot onze beschikking en die zijn voortdurend in ontwikkeling.

Dr. Roquet-Gravy: Artritis is niet de enige ziekte die samen met psoriasis voorkomt: de aandoening kan ook de darmen en het spijsverteringsstelsel aantasten (zoals bij de ziekte van Crohn). Bovendien lijden de patiënten die wij zien vaak ook aan stofwisselingsstoornissen (zoals zwaarlijvigheid, suikerziekte en een te hoge cholesterol). Met al deze factoren moeten we rekening houden om de patiënt in zijn geheel doeltreffend te kunnen behandelen.

We spelen een actieve rol in de screening van deze verbonden factoren, omdat we weten dat er een wetenschappelijk vastgesteld verband bestaat tussen de levensstijl van patiënten en de ernst van hun psoriasis. Wetenschappelijk onderzoek toont bijvoorbeeld duidelijk aan dat alcohol- en tabaksgebruik net als overgewicht psoriasis kunnen verergeren. Ook het omgekeerde is waar. Ze kunnen ook de doeltreffende werking van zelfs onze beste behandelingen verminderen.

Dat houden we altijd voor ogen en ook al hebben we momenteel geen gezamenlijk spreekuur, toch werken we nauw samen met onze collega's in de betreffende specialisaties. We kunnen ook een beroep doen op het obesitascentrum dat een multidisciplinaire medische en psychologische en sportieve begeleiding biedt. In ernstige en aangewezen gevallen kan een patiënt ook terecht bij een gespecialiseerde chirurg voor als een maagoperatie aangewezen lijkt. Het ziekenhuis heeft ook een raadpleging gespecialiseerd in ontwenning (voor tabaks- en alcoholverslavingen).

Het is onze bedoeling de patiënt aan te zetten dat hij zijn levensstijl in handen neemt, zonder dat er sprake is van een verplichting of morele druk. Het lukt toch niet als de persoon in kwestie zelf niet wil of overtuigd is van de noodzaak. We informeren en leggen uit: met deze aanpak willen we zo motiverend mogelijk zijn voor al onze patiënten.