Fanny
Verhalen van mensen zoals ik
Fanny
FANNY: “JE MOET TROTS ZIJN OP WIE JE BENT”
De blik van anderen heeft een aanzienlijke invloed op ons zelfbeeld en kleren kunnen een manier zijn om hem aan te trekken of net te vermijden. Dat geldt misschien nog meer voor mensen die te kampen hebben met een huidziekte, zoals psoriasis. Dat blijkt uit het verhaal van de jonge en sprankelende Fanny die vandaag na een moeilijke periode goed in haar vel én in haar kleren zit.
Als Fanny ons binnenlaat, is het bijna niet te geloven dat ze zich twee jaar geleden liever verstopte. We maken kennis met een vrolijke en open jonge vrouw in jeans en T-shirt, met korte mouwen. Ze wil wat graag haar verhaal delen om anderen te inspireren en te motiveren. “De eerste symptomen van psoriasis verschenen bijna twee jaar geleden, zonder dat ik wist wat het was. Het begon als een klein plekje, maar in een paar weken tijd stond ik helemaal vol. De dokter dacht eerst dat het schurft was omdat ik veel met dieren werk; gelukkig voor mij reageerde ik niet goed op de behandeling die hij voorschreef. Ik belandde in het ziekenhuis, waar een dermatoloog bevestigde dat ik psoriasis had en een aangepaste behandeling voorschreef.”
Kalmer aan doen
Het was niet de meest serene periode in Fanny’s leven, zowel lichamelijk als psychologisch. “Ik werkte van 6 uur ’s morgens tot de middag en dan ging ik tot ’s avonds voor mijn paarden zorgen. En de volgende dag begon ik weer opnieuw, dus dat was een grote verantwoordelijkheid voor mij. Het was te veel, in feite, dus ik denk dat mijn lichaam me wilde duidelijk maken dat ik het kalmer aan moest doen. Tegelijkertijd kreeg ik te maken met een ernstige emotionele schok in mijn omgeving. Ik besefte dat het zo niet verder kon en dus heb ik een aantal vrij radicale keuzes gemaakt om mijn leven te veranderen. De plekken verminderden, dus ik denk dat ik de juiste beslissing heb genomen. Psoriasis heeft ook een aantal mentale aspecten, waarmee je moet omgaan.”
Fanny’s favoriete outfit? “Jeans en een T-shirt of een topje, heel basic eigenlijk, zo voel ik me het beste.
Op zoek naar perfectie
Voor volwassenen is het al moeilijk om met psoriasis te leven, voor jongeren is het nog ingewikkelder, omdat het een leeftijd is waarop ze mensen idealiseren en op zoek zijn naar perfectie. “Niemand mag vlekjes op zijn huid hebben”, bevestigt Fanny. “En alles wat buiten de norm valt, kan leiden tot spot of pesterijen. In mijn klas zat een jongen die psoriasis had en ik zie mezelf nog naar hem kijken in de gang, terwijl de anderen hem uitlachten.
Verstopt
We leven trouwens in een tijdperk dat geen imperfectie tolereert. “Zoals veel jonge mensen van mijn leeftijd was ik al onzeker over mijn uiterlijk en de plekken maakten het er niet makkelijker op. Het was dan ook een hele opgave om kleren te kiezen. Ik durfde geen topjes meer te dragen, want dan voelde ik de mensen staren. Ook geen laag uitgesneden bovenstukken of korte mouwen meer. Als ik kleren moest kopen, kwam ik de paskamer niet uit, omdat ik bang was dat ze mijn plekken zouden zien. Ik heb me op alle mogelijke manieren verstopt, zelfs achter mijn haar.”
Clichés voorbij
Twee jaar later zijn de plekken gelukkig verdwenen en is Fanny een stralende jongedame, heel gelukkig met haar leven en haar uiterlijk. “Ik ga voor natuurlijk en houd niet van clichés”, besluit ze. “Ik ben blij dat ik de juiste keuzes heb kunnen maken en ik ben trots op wie ik ben, want dat is wie ik wilde zijn.
De tip van Fanny?
“Het allereerste wat ik zou willen benadrukken is dat je je niet hoeft te schamen voor jezelf of je uiterlijk vanwege psoriasis. Ik denk dat het belangrijk is om je eigen stijl te zoeken, om jezelf te zijn, om je te kleden zoals jij dat wilt. Het heeft geen zin om te proberen te voldoen aan een bepaald irrealistisch beeld dat door de maatschappij of sociale netwerken wordt uitgedragen en dan vervolgens ongelukkig te zijn als je daar niet in slaagt. In plaats daarvan moet je er trots op zijn dat je jezelf bent en niet proberen je aan te passen aan clichés, met of zonder psoriasis. In plaats van in een hoekje te gaan zitten en medelijden met mezelf te hebben, vroeg ik mezelf af hoe ik er doorheen zou komen, probeerde ik positief te blijven en de juiste beslissingen te nemen. Je goed voelen over je lichaam begint in je hoofd. Het jouwe, niet dat van anderen.”
Referenties
[1]
Rapp SR, et al. J Am Acad Dermatol 1999;41:401–7.
[2]
Eghlileb AM, et al. Br J Dermatol 2007;156:1245–50.
[3]
IFPA. psoriasis is a serious disease deserving global attention. Available at: https://www.globalpsoriasiscoalition.org/s/Brochure-psoriasis-is-a-serious-disease-deserving-global-attention.pdf Accessed: April 2022.
[4]
Griffiths CEM and Barker JNWN. Lancet 2007;370:263–71.
[5]
Pompili M, et al. J Int Med Res 2016;44(suppl1):61–6.
[6]
Ferreira BR. et al. J Clin Aesthet Dermatol 2016;9(6):36–43.
[7]
Sahi FM, et al. Cureus 2020;12:e9708.
[8]
Heller MM, et al. Skin Ther Letter 2011;16.
[9]
Moon H-S, et al. Dermatol Ther 2013;3:117–30.
[10]
NHS. Clinical depression. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/clinical-depression/symptoms/ Accessed: April 2022.
[11]
MIND. Depression. Available at: https://www.mind.org.uk/information-support/types-of-mental-health-problems/depression/symptoms/ Accessed: April 2022.
[12]
Verhaak PFM, et al. Eur J Public Health 2004; 14(2): 134–40.
[13]
Ginsburg IH & Link BG. Int J Dermatol 1993;32(8): 587–91.
[14]
Kimball AB, et al. J Eur Acad Dermatol Venereol 2010;24(9):989–1004.
[15]
Lønnberg, AS & Skov, L. Expert Rev Clin Immunol 2017;13:27–34.
[16]
Gisondi P, et al. Br J Dermatol 2007;157:68–73.
[17]
Ferro MA, et al. Can J Psychiatry 2017;62(12):845–53.
[18]
Scott KM, et al. J Affective Disorders 2007;103:113–20.
[19]
Ferreira BR, et al. Psychiatr Danub 2017;29:401–6.
[20]
Ryan C, et al. J Am Acad Dermatol 2015;72:978–83.
[21]
Dopytalska, K et al. Reumatologia 2018: 56 (6)392–8.
[22]
Jensen P & Skov L. Dermatology 2016;232:633–9.
[23]
Fleming P, et al. J Cutan Med Surg 2015;19:450–6.
[24]
Armstrong AW, et al. Nutr Diabetes 2012;2:e54.
[25]
Paolucci E, et al. Biol Psychol 2018; 133:79–84.
[26]
WebMD. Exercise and depression. Available at: https://www.webmd.com/depression/guide/exercise-depression Accessed: April 2022.
[27]
MIND. What can I do to help myself for depression? Available at: https://www.mind.org.uk/media-a/2935/depression-2019.pdf Accessed: April 2022.
[28]
Łakuta P, et al. Postepy Dermatol Alergol 2017;34:36–41.
[29]
CDC. Effects of light on circadian rhythms. Available at: https://www.cdc.gov/niosh/emres/longhourstraining/light.html Accessed: April 2022.
[30]
Murphy M. & Peterson M. Sleep Med Clin 2015 March; 10(1): 17–23.
[31]
psoriasis and Psoriatic Arthritis Alliance (PAPAA). psoriasis and the Sun. Available at: https://www.papaa.org/media/2247/psoriasis_and_the_sun.pdf Accessed: April 2022.
[32]
National psoriasis Foundation. Taking Care of Your Skin in Summer. Available at: https://www.psoriasis.org/advance/taking-care-of-your-skin-in-summer/ Accessed: April 2022.
[33]
AAD. psoriasis treatment: a retinoid you apply to the skin. Available at: https://www.aad.org/public/diseases/psoriasis/treatment/medications/retinoid Accessed: April 2022.
[34]
Mental Health UK. Depression. Available at: https://mentalhealth-uk.org/help-and-information/conditions/depression/ Accessed: April 2022.
[35]
Kennedy S. Dialogues Clin Neurosci 2008;10(3):271–7.
[36]
NHS. CBT. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/cognitive-behavioural-therapy-cbt/ Accessed: April 2022.
[37]
Markowitz JC & Weissman MM. World Psych 2004;3(3):136–9.
[38]
[39]
WebMD. Drugs that can trigger psoriasis flares. Available at: https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/psoriasis/drugs-worsen-psoriasis Accessed: April 2022.